رهیافتی نو بر تقیه‌ای بودن متعلق روایات صعب مستصعب

نوع مقاله : علمی ترویجی

نویسنده

استاد همکار جامعه المصطفی العالمیه

چکیده

برخی روایات از وجود احادیثی سخن می‌گویند که تحمل آن برای شنونده بسیار سخت و دشوار است. این احادیث با عنوان روایات «صعب مستصعب» شناخته می‌شوند. رابطۀ این روایات به‌جهت ماهیت تقیه‌ای و رعایت ظرفیت مردم یا از ترس کفر آنان، از دسترس عموم مردم و در مواردی حتی از شیعیان نیز پوشیده می‌شود. متعلق روایات صعب مستصعب «حدیث»، «علم»، «امر»، «اسرار»، «میثاق» اهل‌بیت(ع) و منزلت امام معصوم(ع) قرار گرفته است. نویسنده در این پژوهش با دقت در این روایات و بررسی مفهوم و متعلق آن به این نتیجه رسیده است که احادیث صعب مستصعب از جهت فهم مخاطب به سه دستۀ کلی، احادیث مختص اهل‌بیت‰، احادیث مختص اصحاب ائمه‰ و احادیث مختص شیعیان تقسیم می‌شود که ‌بر اساس آن اهل‌بیت‰ از بیان برخی از اسرار و مفاهیم به‌غیر اهلش تقیه نموده و پرهیز می‌کردند. بنابراین متعلق روایات صعب مستصعب از جهت صدور تقیه‌ای برخوردارند. این جستار با بررسی متون روایی به‌روش توصیفی و تحلیلی، به بیان مصادیق روایات صعب مستصعب و تبیین جهت تقیه‌ای آن می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A New Approach of Being Taqiyya (Arabic: تقیة, taqīyah) of Difficult Complicated (Arabic: صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ, Ṣa‘b Mustaṣ‘ab) Narrations

نویسنده [English]

  • aref hamdillahi
Associate Professor of the Mustafa International Society؛
چکیده [English]

Some narrations speak of the existence of aḥādīth (Arabic: أحادیث, singular: ḥadīth) that are very difficult for listener to tolerate. These traditions are known as "difficult complicated" (Arabic: صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ, Ṣa‘b Mustaṣ‘ab) narrations. The relationship between these traditions is hidden from the general public and in some cases even from Shiites because of their taqiyya (Arabic: تقیة, taqīyah) nature and observance of people's capacity or fear of their disbelief. The objects of difficult complicated narrations are ḥadīth, science, order, secrets (mysteries), covenant (Arabic: میثاق) of Ahl al-Bayt (Arabic: أهل البیت, lit. 'people of the house') (peace be upon them) and the status (position) of the Infallible (Arabic: المَعْصوم, al-Maʿṣūm) Imam (a.s.). The author by studying carefully in these narrations and examining the concept and its object, concluded that difficult complicated narrations in order to the understanding of audience are divided to three categories according to which Ahl al-Bayt (peace be upon them) had taqiyya and abstained from some mysteries and concepts to non-eligible: Aḥādīth specific to Ahl al-Bayt (peace be upon them), aḥādīth specific to the companions (Arabic: اَصْحاب; aṣḥāb (of Imams (peace be upon them) and aḥādīth specific to Shiites. Therefore, the object of difficult complicated narrations, have taqiyya from the perspective of pronouncing. This article by examining narrative texts in descriptive and analytical method, deals with the examples of Ṣa‘b Mustaṣ‘ab (Arabic: صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ, difficult complicated)  narrations and explains its taqiyya direction.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Narrations
  • Difficult Complicated (Arabic: صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ)
  • Taqiyya
  • The object of difficult complicated narrations