An Investigation into the Perspective of the Author of Qabasāt min ʿIlm al-Rijāl Regarding the Praise and Criticism Narrations of “Muḥammad ibn Sanān”

Document Type : -

Authors

1 Corresponding Author, PhD Student in Quranic and Hadith Sciences, Razavi University of Islamic Sciences, Mashhad, Iran. Graduate of Level Three of Khorasan Seminary, Mashhad, Iran

2 MA Student in Quranic and Hadith Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

3 Associate Professor, Department of Quranic and Hadith Sciences, Razavi University of Islamic Sciences, Mashhad, Iran; Lecturer of Advanced Level of Khorasan Seminary, Mashhad, Iran

Abstract

Muḥammad ibn Sanān is a disputed narrator, with numerous hadiths attributed to him in Shiʿi hadith collections. His narrations in jurisprudence are so significant that disregarding them would result in the alteration of many religious rulings. Thus, evaluating his reliability through ʿIlm al-Rijāl (biographical evaluation) is essential. Among the relevant material are narrations attributed to the Imams (pbut) that are debated for their implications—whether they praise or discredit him. Additionally, criticisms have been raised regarding the chains of transmission (Sanad) of some of these narrations. Using a descriptive-analytical method and library resources, the authors address two key questions: 1) According to the author of Qabasāt min ʿIlm al-Rijāl, do the narrations about Muḥammad ibn Sanān indicate his authentication (Tawthīq) or discreditation (Taʿḍīf)? 2) What critiques can be leveled against this perspective?  The author of Qabasāt examines these narrations and adopts a stance of suspension (Tawaqquf) regarding Muḥammad ibn Sanān, arguing that biographical evaluations must rely on the opinions of rijāl scholars. This position, however, renders descriptive narrations ineffective and overlooks existing disagreements among rijāl experts themselves. Moreover, through a critical examination of the chains and contents of narrations about Muhammad ibn Sanān, his reliability has been concluded.

Keywords

Main Subjects

References

  1. ابن‌بابویه، محمد بن على. (۱۳۷۸ق). عیون أخبار الرضا(ع). تهران: بی‌نا.
  2. ابن‌بابویه، محمد بن على. (۱۳۹۵ق). کمال الدین و تمام النعمة. تهران: بی‌نا.
  3. ابن‌طاووس، علی بن موسی. (۱۴۰۶ق). فلاح السائل. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم.
  4. ابن‌غضائری احمد بن حسین. (۱۳۸۰ش). الرجال لإبن الغضائری. قم: مؤسسۀ علمی فرهنگی دار الحدیث.
  5. اعرجی کاظمی، محسن بن حسن. (۱۴۱۵ق). عدة الرجال. قم: اسماعیلیان.
  6. امین عاملی، سید محسن. (۱۴۰۳ق). أعیان الشیعة، (محقق: حسن امین). بیروت: دار التعارف للمطبوعات.
  7. بحرالعلوم، محمدمهدی بن مرتضی؛ بحر العلوم، محمدصادق؛ بحر العلوم، حسین. (۱۳۶۳). رجال السید بحر العلوم «المعروف بالفوائد الرجالیة». تهران: مکتبة الصادق(ع).
  8. حلی، حسن بن یوسف. (۱۴۰۲ق). رجال العلامة الحلی. قم: الشریف الرضی.
  9. خواجوئی اسماعیل بن محمدحسین. (۱۳۷۲ش). الفوائد الرجالیة. مشهد: مجمع البحوث الإسلامیة.
  10. خوئی، سید ابوالقاسم. (۱۳۷۲ش). معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة. بی‌جا: بی‌نا.
  11. خوئی، سید ابوالقاسم. (۱۴۱۸ق). موسوعة الإمام الخوئی. قم: مؤسسة إحیاء آثار الامام الخوئی.
  12. ‌سبحانی، جعفر. (۱۳۶۹ش). کلیات فی علم الرجال. قم: مرکز مدیریت حوزۀ علمیۀ قم.
  13. سیستانی، محمدرضا، (۱۴۳۷ق)، قبسات من علم الرجال، بیروت: دار المؤرخ العربی.
  14. شبیری، موسی. (بی‌تا). کتاب نکاح. قم: مؤسسۀ پژوهشی رای‌‌پرداز.
  15. شوشتری، محمدتقی. (۱۴۱۰ق). قاموس الرجال. قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة، مؤسسة النشر الإسلامی.
  16. طاهایی، سید محمدمهدی. (۱۴۰۰). کارکرد روایات در توثیق و تضعیف راویان. قم: نشر معارف اهل بیت الطاهرین(ع).
  17. طوسی، محمد بن حسن. (۱۴۱۱ق). فهرست کتب الشیعة و أصولهم و أسماء المصنفین و أصحاب الأصول. قم: مکتبة المحقق الطباطبائی.
  18. طوسی، محمد بن حسن. (۱۴۲۷ق). رجال الطوسی. قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة، مؤسسة النشر الإسلامی.
  19. طوسى، محمد بن حسن. (۱۳۹۰ق). الإستبصار فیما اختلف من الأخبار. تهران: بی‌نا.
  20. طوسى، محمد بن حسن. (۱۴۱۱ق) الغیبه. قم: بی‌نا.
  21. طوسى، محمد بن حسن. (۱۴۱۷ق). العُدة فی أصول الفقه. قم: محمدتقی علاقبندیان‏.
  22. عاملی، حسن بن زین‌الدین (ابن شهید ثانی). (1411ق). التحریر الطاووسی، (تحقیق: فاضل عباس جواهری. به اشراف محمود مرعشی). قم: کتابخانۀ آیت‌الله‌العظمی مرعشی نجفی(ره).
  23. کلینی، محمد بن یعقوب. (۱۳۸۷ش). الکافی. مؤسسۀ علمی فرهنگی دار الحدیث. سازمان چاپ و نشر.
  24. کشى، محمد بن عمر. (۱۴۰۹ق). رجال الکشی (إختیار معرفة الرجال). مشهد: مؤسسۀ نشر دانشگاه مشهد.
  25. مازندرانی حائری، محمد بن اسماعیل. (۱۴۱۶ق). منتهی المقال فی أحوال الرجال. قم: مؤسسة آل البیت(ع) لإحیاء التراث.
  26. مامقانی، عبدالله. (بی‌تا). تنقیح المقال فی علم الرجال. نجف اشرف: بی‌نا.
  27. کلباسی، محمد بن محمدابراهیم. (۱۳۸۰ق). الرسائل الرجالیة. قم: مؤسسۀ علمی فرهنگی دار الحدیث.
  28. محمدبیگی، گیتی؛ ابطحی فروشانی، علیرضا؛ چلونگر، محمد‌علی، (۱۳۹۸ش). محمد بن سنان و نقش او در انتقال حدیث زیدیه به امامیه. نشریۀ تاریخ ایران اسلامی، شمارۀ 7.
  29. مهدوی راد، محمدعلی؛ جباری، امیر عطاء‌الله، (۱۳۹۱ش). محمد بن سنان از ورای دیدگاه‌ها، دو فصلنامه حدیث‌پژوهی، 4(2)، 37-64.
  30. نایینی منوچهری، محمدرضا؛ حکیم، محمد، (۱۳۹۶ش). اعتبارسنجی نامه علل الاحکام امام رضا(ع). با تأکید بر وثاقت محمد بن سنان. تحقیقات علوم قرآن و حدیث، 14(1)، 137-163. https://doi.org/10.22051/tqh.2017.8723.1137
  31. نجاشی احمد بن علی. (۱۳۶۴ش). رجال النجاشی. قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة، مؤسسة النشر الإسلامی.
  32. نورى، حسین بن محمدتقى. (۱۴۰۸ق). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل (الخاتمه). قم: بی‌نا.
  33. وحید بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل. (بی‌تا). الفوائدالرجالیه، (چاپ‌شده به همراه کتاب رجال خاقانی). بی‌جا: بی‌نا.
Hadith doctrines
Volume 7, Issue 14
January 2024
Pages 129-154

Files

Share

How to cite

Statistics