ابعاد تربیت فرزند در احادیث معصومان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشگاه علوم اسلامی رضوی

2 استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی مشهد مقدس

3 عضو هیأت علمی گروه معارف اسلامی دانشگاه علوم پزشکی مشهد،

چکیده

فرزند در اسلام به عنوان نور چشم، صدقۀ جاریه برای قیامت و ثمرۀ جامعه اسلامی، اهمیت و جایگاه والایی دارد. در احادیث رضوی، تربیت صحیح همراه با روش مناسب، حق فرزندان دانسته شده است. هدف اصلی پژوهش پیش‌رو، پاسخ به این سؤال است که سبک تربیت در احادیث معصومان چیست و چه راه‌کاری برای تربیت بهتر ارائه شده است؟ این پژوهش با مراجعۀ مستقیم به اسناد اصیل و باقدمت حدیثی، به کنکاش موضوع پرداخته است.
یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که تربیت فرزند، ابعاد و ساحات مختلفی دارد و هر بُعد، ناظر به یکی از نیازهای فرزند در ساحت‌های مختلف انسانی وی، یا مراحل و برهه‌های مختلف زندگی اوست. این مقاله، قدم نخست را در بایسته‌های تربیت فرزند، آغاز نمودن از خود دانسته و با توجّه به تأکید معصومان‰ بر تربیت عملی توجه شده است؛ در مرحلۀ بعدی در تربیت، به لزوم توجه به ابعاد و ساحات انسانی فرزندان پرداخته و تأکید شده است که باید تمامی ابعاد روحی، جسمی و روانی فرزند مورد توجه قرار گیرد. بر اساس آموزه‌های روایی، پرداختن به موضوع تربیت با در نظر گرفتن بهداشت روانی طرفین، امکان‌پذیر است. تدریجی بودن تربیت، توجه به ظرفیت مخاطب، تکریم و ملاطفت، پرهیز از عصبانیت، ارائۀ الگوی مناسب، ترک تعارضات کلامی و نصیحت زیاد، رعایت احترام و پرهیز از تحقیر، لطافت لحن و رعایت وقار و... از جمله شاخصه‌های تربیت هستند.

کلیدواژه‌ها